Dünya yaratıldığından bu yana Kâbe’nin geçmişinden bahseder misiniz? Kâbe ilk ne zaman yapıldı? Yeryüzünün ilk mabedi Kâbe'nin tarihi
İbrahim
Kâbe-i Muzzama’nın İlk İnşası, Kabeyi kim yaptı, kabe kim tarafından inşa edilmiştir
Kabeyi Kim Yaptı Resul-ü Ekrem'in torunu hz. Hüseyin'in oğlu Ali anlatıyor: (Rd.anhüm) “Allah-u Teâlâ Arşın altında Beyt-ül Me'mur'u yaratır. Bütün meleklere onu tavaf etmelerini emreder. Sonra yeryüzündeki meleklere Beyt-ül Me'mur ölçülerinde onun gibi bir beyt yapmalarını emreder.
Melekler Kâbe-i Muzzama 'yı yaparlar. Allah-u Teâlâ semadaki meleklerin Beyt-ül Me'mur'u tavaf ettikleri gibi, yeryüzünde olan meleklere de Kâbe-i Muzzama’yı tavaf etmelerini emreder.
- Kâbe’nin ilk temelini meleklerin attığı söylenir, doğru mudur? Kâbeyi kim inşa etti? Kabe nerede bulunur?
Rivayet olunduğuna göre Kâbe-i Muzzama , hz. Adem'in yaradılışından bin sene önce Allah-u Teâlâ'nın emriyle melekler tarafından yapılmış ve hz. Adem yeryüzüne inene kadar, yeryüzündeki melekler tarafından tavaf edilegelmiştir. Kabe nerede bulunur sorusunun cevabı ise Mekke'dir. Bugün Hac ziyaretlerini gerçekleştirdiğimiz Mekke şehrinde, Mescidi Haram alanı içerisinde Kabe müminler tarafından ziyaret edilir.
Buna göre, Kâbe-i Muzzama’nınilk binası, hz.Adem yeryüzüne inmeden önce, Allah-u Teâlâ'nın emriyle melekler tarafından inşa edilmiştir. Mec.Tfs.c.1.s.544
Kâbe hangi peygamber tarafından inşa edilmiştir? Kâbeyi İlk kim yaptı - kabeyi kim inşa etti?
Kâbe-i Muzzama 'nin İkinci Defa İnşası, Kâbe ne zamandan beri var?
Kabeyi 2 Kez kim inşaa Etmiştir.
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın İkinci inşası kim tarafından yapılmıştır?
Cevap: hz. Adem (Asm) tarafından yapılmıştır.
Rivayetlere göre, hz. Adem (Asm) yeryüzüne indikten sonra yalnızlıktan dehşete düşüp korktu. Yer yüzünün vahşetinden Allah-u Teâlâ'ya yönelerek:
“İlahil.. Yeryüzünde yalnız kaldım. Melâike-i Kiram'ın tesbih, tekbir, tehlil ve takdis seslerini de, duyamaz oldum.” diyerek Allah-u Teâlâ'ya niyazda bulunur.
Yalnız yeryüzünde benim bir Beyt-im var. Onun temelini bul. Üzerine güzel bir beyi bina yap. Melekler Arş'ı tavaf ettikleri gibi, sende onun etrafında tavafla beni tahmid -hamdeyle” buyurur.
Adem (Asm) bu emri aldığı zaman Cennetten yer yüzüne ilk indiği yer olan Hindistan'ın Serendip yarım adasında idi. Kendisine yardım eden melekler vasıta sıyla Kâbe-i Muzzama’nın bulunduğu yere gelirler.
Geldikleri Bekke denilen mübarek vâdi, şimdiki Mekke ye Şehri'nin ve Kâ'be-i Şerif'in bulunduğu yerdir. hz. Adem (Asm) bu vadide ne yapacağını ve nasıl hareket edeceğini düşünürken Cebrâil (Asm)'ın yardımıyla meleklerin inşa ettiği Beyt-in temellerini bulur.
Cebrâil (Asm) Kâbe-i Muzzama’nın bu temeller üzerine yapılması hakkında Âdem (Asm)'a talimat verir. Böylece
Kâbe-i Muzzama , hz. Adem (Asm) tarafından meleklerin yardımıyla yeniden ikinci defa inşa edilmiş olur.
İnşaat bittikten sonra hz.Adem (Asm) ve melekler Arafat'a çıkıp Arafat'ta hacla ilgili ibadetlerini yaptıktan sonra Kâbe-i Muzzama’yı tavaf için Mekke ye gelirken Mina ile Mekke arasında -Ebdahvadisinde, yeryüzü melekleri karşılayıp “Ya Adem! Biz senin-yeryüzüne-gelmeni bekliyorduk. Haccın mübarek olsun. Biz bu Beyt-i bin yıl önce -bin yıldan bu yanahac edip tavaf ederdik.” derler.
Bundan sonra Adem (Asm) kendirie yardım eden meleklerin delaletiyle Kâbe-i Muzzama yı tavaf edip Hindistan'a geri döner. hz. Adem her sene Hindistan'dan hacca gelir giderdi.
Bu yoculukta yerler adeta ayağının altında dürülür her attığı adımda bir fersah üç mil on iki bin adım yaklaşık 12-km. mesafede yol alırdı.
Ayak basıp geçtiği yerlere, daha sonra köyler, kasa-. balar, şehirler kuruldu. İbadet yaptığı yerlere ca miler, mescidler, ilim öğretim merkezleri yapıldı.. Yiyip içtiği yerler bağ, bahçe, bostan oldu.
Açıklama: Bunlar; Cenab-ı Hak'kın izniyle vakti ve zamanı geldikçe evlatları tarafından yapılır. Yolculuk esnasında mübarek ayağının değmediği yerler çöl, ova, boş arazi olarak kalmıştır. En iyisini Allah-u Teâlâ bilir.
Kabe'yi İnsa Eden Peygamber?
Kâbe-i Muzzama’nınÜçüncü Defa İnşası, Kâbe kimin zamanında yapıldı? Kâbe ne zamandan beri var?
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın üçüncü inşâsı tamiri kim tarafından yapılmıştır?
Cevap: Hiz. Şit (Asm) tarafından yapılmıştır. hz.Adem'in (Asm) vefatından sonra sellerden yıpranıp yıkılan Beyi-i Şerif'in temelleri üzerine Şit (Asm) peygamber (Kabe'yi İnsa Eden Peygamber) olunca üçüncü defa Kâbe-i Muzzama’yı tamir ederek inşa etmiş Nuh tufanına kadar insanlar tarafından tavaf edile gelmiştir.
Kâbe-i Muzzama’nınDördüncü Defa İnşası, Kâbe kimin zamanında yapıldı? Kabe Kim Tarafından Yapılmıştır
Açıklama: Allah-u Teâlâ hz.İbrahim'e (Asm) Kâbe-i Muzzama’yı yeniden inşâ etmesi için vahyeder. İlâhi vahiy üzerine Hzİbrahimin kabeyi inşa etmesi üzere Mekke ye gelir,
Beyt-in temelleri Nuh (Asm) tufanından sonra çevreden gelen sellerle kaybolmuştu.
Rivayetlere göre; Kâbe-i Muzzama’nıntemellerinin olduğu yer kızıl kumlarla kaplanmış, çevre dağlardan gelen seller temellerin etrafından sağa sola dağılarak akıyormuş.
Ayrıca, Kâbe-i Muzzama’nın temellerinin olduğu yeri gölgelendiren bir bulut, hal diliyle “temeller burada” diye adeta işaret ediyormuş.
Meşhur olan rivayet ise, Cebrail (Asm) İbrahim (Asm)'a Kâbe-i Muzzama’nın temellerinin olduğu yeri göstermiş olması en uygun olanıdır. Bu gerçeği Hacc Suresinin 26 nolu âyeti kerimesinden öğreniyoruz. Kur'ân-ı Kerim'de:
“Bir zamanlar İbrahim'e (Nuh tufanından dolayı yeri kaybolmuş olan Beytullah” ın yerini (onu yeniden inşa etmesi için) göstermiş ve (ona şöyle demiştik. )) Bana hiçbir şeyi eş koşma, tavaf edenler, orada (kıyama) duranlar, ruku edenler ve secdeye varanlar (0 bölgede oturanlar) için, beytimi temiz tut.” buyruluyor. Hacc S.,A-26
hz. İbrahim, Kâbe-i Muzzama nın inşâsına başladığında 100 yaşında, hz. İsmail 30 yaşlarında iken, baba oğul iki peygamber (Kabe'yi İnsa Eden Peygamber) birleşip inşaata başladılar. oğlu İsmail taş getiriyor, harç karıyor, babasına yardım ediyordu.
hz.İbrahim (Asm) 'da o taşları duvara örüyordu. hz. Cebrâil'in (Asm) talimi, hz. İsmail'in (Asm) yardımı, hz. İbrahim (Asm)'ın ustalığı ile Kâbe-i Muzzama’nın duvarları Örülüyordu.
Hzİbrahimin kabeyi inşa etmesi esnasında duvarlar yükselip erişilemez yüksekliğe gelince, hz. İsmail (Asm) iskele olarak kullanmak üzere bir taş getirdi.
İbrahim (Asm) o taşı iskele olarak kullanırdı. Bugün Makam-ı İbrahim'de bir hatıra olarak kalın cam muhafaza içinde ziyaret edilmektedir.
Kâbe-i Muzzama’nın inşâsı bitmiş, tavan kısmı o zaman açık kalmıştı. Zeminden bir kapı bırakılmıştı. İnşaatın bittiğini bildiren bir ayeti kerime de:
“Hani bir zamanlar İbrâhim oğlu İsmail ile beraber Beyt-in temellerini yükseltiyor (ve şöyle duâ ediyorlardı)“Ey Rabbimiz! (yaptığımızı) bizden kabul buyur. Şüphesiz (her duğyı) işiten (herşeyi) bilen sensin (diyorlardı.)” Bakara S. A-127 tefsirine bakınız.
Nuh tufanında Cenab-ı Hakk'ın emriyle Ebu Kubeys dağına kaldırılan Hacer-ül Esved'i İsmail (Asm) getirdi. İbrahim (Asm) tavafa başlama yeri olsun diye Hacer-ül Esved'i en uygun yere yerleştirdi.
kabe kim tarafından inşa edilmiştir ? kabeyi kim inşa etti ? Kâbe-i Muzzama’nın inşâsı bittikten sonra Cebrail (Asm) gelir, İbrahim (Asm)'a hac ibadetini bütün şekilleriyle öğretir. Kâ'be'de, Safa'da, Merve'de, Arafat'ta, Müzdelife” de ve Mina'da hacla ilgili bütün ibadetlerin nasıl yapılacağını tarif ve talim eder.
. Harem'in, Arafat'ın, Müzdelife ve Mina'nın hudutları nı gösterir. Hatta birer taş dikerek sınırların tesbit edilmesini tavsiye eder.
Kâbe-i Muzzama’yı ilk defa hz. İbrâhim ve hz. İsmâil (Asm) tavaf ederler. Tavafdan sonra :
“Ey Rabbimiz! (bu hizmetimizi) bizden kabul buyur. Şüphesiz sen (duamızı) işiten (ve niyetimizi) bilensin” diye duâ ve niyazda bulundular. Bakara.S.A-127 -Bh.Tc.C6.19-20
Kâbe-i Muzzama’nın inşası tamam olunca, Allah-u Teâlâ tarafından İbrahim (Asm)'a, bütün insanları hacca davet etmesi emrolunur.
hz.İbrahim: “Yarabbi, benim davetimi bütün insanlar nasıl duyacak” diye arzu hal edince, Allah'u Teâlâ hz. İbrahim'e; “Davet senden duyurmak bizden” buyurur.
Bundan sonra hz. İbrahim (Asm) Makam'ı İbrahim'den -bazı rivayetlerdeEbu Kubeys dağına çıkar, dört tarafa:
“Ey İnsanlar! Rabbiniz bir Beyt yaptırıp, üzerinize Hacc'ı ve o Beyt'i ziyareti farz kılmıştır. Rabbinizin bu davetine icabet ediniz!” diyerek yüksek sesle davet eder.
Bu davet üzerine, hac etmesi mukadder olan her fert anne karnından, baba sulbinden, ruhlar aleminden “Lebbeyk Allahümme lebbeyk” diye cevap verir.
Hatta kaç sefer lebbeyk demişse, o kadar hac ve UMRE yapacağı bazı kitaplarda yazılmıştır. Bh..Tc..Srh., C-6.S-20-21
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın Sönen defa inşâsı
Kabe Kim Tarafından Yapılmıştır
?
Cevap: hz. İbrahim ve oğlu hz. İsmail (Asm) tarafından eski temelleri üzerine Beyt-in binası yeniden yapılmıştır.
Not: “Bu daveti duyanlar kıyamete kadar hac ve UMRE için Kâbe-i Muzzama’yı ziyarete gelmeye devam edecektir.” denilmiş.
Mekke nin kuruluşu ve kabe kim tarafından inşa edilmiştir hakkında neler biliyorsunuz
Kâbe-i Muzzama’nınBeşinci Defa İnşası, Kâbe ne zamandan beri var? kabe kim tarafından yapılmıştır
Kâbe-i Muzzama’nınAltıncı Defa İnşası
Kâbe-i Muzzama ”in Yedinci Defa İnşası, Kâbe ne zamandan beri var?
Kâbe-i Muzzama’nınSekizinci İnşası, Tarihte Kâbeye yapılan saldırılar
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın sekizinci defa inşâsı kimler tara fından yapılmıştır?
Açıklama: Kâbe-i Muzzama , adet haline gelen buhurlandırma esnasında ateş alıp yanmıştı. Bu yangından sonra yapılan tamirde Kureyş'in ileri gelenleri Hacer-ül Esved'i yerine koyma hususunda anlaşamadılar.
Bu şeref bizim kabilenin, sizin kabilenin diye münakaşa yaparken, biri şöyle bir teklif yaptı.“Gelin bir antlaşma yapalım.
Şu kapıdan ilk önce Hareme kim girerse o hakem olsun. Onun sözüne hepimiz rıza gösterelim” dedi. Bu teklif kabul edildi. Bir müddet sonra kapıdan içeriye, kâinatın efendisi hz.Muhammed (Asm) girdi.
Resul-ü Ekrem-i yanlarına çağırıp hakemlik yapmasını istediler. Efendimiz'e o zaman henüz peygamberlik gelmemişti. Herkes ona inanır ve itimad ederdi. Ona “Muhammed'ül Emin” derlerdi.
Efendimiz üzerindeki ridasını (bir nevi cübbesini) çıkarıp yere serer. Sonra Hacer-ül Esved'i alarak cübbesinin üstüne koyar. Kureyş'in ileri gelenlerine, “Haydi hepiniz kenarlarından tutunuz” diye işaret buyurur.
Hep beraber tutarak duvarın üzerine kaldırırlar. Resul-ü Ekrem (Asm) Hacer-ü Esved'i alır, şimdiki bulunduğu yere yerleştirir. Kabileler arasındaki ihtilaf da güzel bir uslupla halledilmiş olur.
Kâbe-i Muzzama in Dokuzuncu Defa İnşası, Tarihte Kâbeye yapılan saldırılar, Kâbe ne zamandan beri var?
Açıklama: hz. Hasan (Rd) anhın şehadetinden sonra, bütün Hicaz ve Mısır müslümanları, hz. Zübeyir (Rd)'a biat etmişlerdi. hz. Zübeyir (Rd) ve tabi olanlar Medine'den Mekke'ye taşınıp Harem'de Allah'a sığındılar.
Halife olan Yezid “Hasin” isminde birini kumandan olarak mahiyetinde kalabalık askerle Mekke'yi kuşattırdı. Bu hainler Mekke dağlarına kurdukları mancınıklarla, Harem üzerine taş ve ateş yağdırdılar. Harem'in bazı kısımları yıkıldı, ahşap kısımları ve Kâbe-i Muzzama’nın örtüsü yandı. Yezid'in Şam tarafında öldüğü haberi gelince “Hasin” haini mahiyeti ile Şam tarafına kaçtı.
İşte bu baskında tahrib olan Kâbe-i Muzzama’yı, Abdullah bin Zübeyr (Rd) sahabelerle beraber hicri 64.üncü yılında yeniden inşa ettiler. Allah-u Teâlâ hepisinden razı olsun.
Kâbe-i Muzzama’nınOnuncu Defa İnşası, Kâbe kaç kere yıkılmış, Kabe Kim Tarafından Yapılmıştır
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın onuncu defa inşâsı kimler tarafından yapılmıştır?
Açıklama: Abdulmelik bin Mervan, kendine biat etmeyen ve Harem-i Şerif'i kontrolu altında bulunduran Abdullah bin Zübeyir'in elinden Mekke'yi almak için, Mekke üzerine Haccac-ı Zalim'i göndermişti.
Haccac, Mekke'de Ebu Kubeys dağına kurduğu mancınıklardan attığı taşlarla, Kâbe-i Muzzama’nın duvarlarını tahrip etmişti. Zalim Haccac, Abdullah'ı ve pek çok sahabeyi şehit ederek Mekke'ye girdi. Halife Abdülmelik bin Mervan, Haccac-ı Zalime, tahrip ettiği Kâbe-i Muzzama’nıntamiri için emir verdi.
Hicretin 74'ncü senesi Haccac'ı Zalim idaresinde Kâbe-i Muzzama , Abdullah bin Zübeyirin inşâsı üzerine tamir edilerek yenilenir.
Bu tamir ve yenileme esnasında Rukn-ü Yemani tarafındaki Kâbe kapısı kapatılır. Başka değiştirmelere sahabeler razı olmayınca, diğer değişiklikler terk edilir, yapılmaz.
Daha sonra halife Harun Reşit, Abdullah bin Zübeyr'in Rd'ın inşa ettiği Kâbe-i Muzzama’yı yenilemek ister. Ancak, Resul-ü Ekrem'in vekili durumunda olan alimler “Kâbe-i Muzzama’yın, her gelen hükümdar tarafından yıkılıp yeniden yenilenmesiyle idarecilerin oyuncağı haline gelmesine sebep olursun” diye Harun-u Reşid'in Kâbe-i Muzzama’yı tamirine müsâade etmediler. O da alimlerin görüşüne katılarak bundan vazgeçti.
Kâbe-i Muzzama’nınOn Birinci Defa İnşası, Kâbe kaç kere yıkılmış, Kabe Kim Tarafından Yapılmıştır
Açıklama: Kâbe-i Muzzama’nıntamirine müsaade edilmiyordu. Ancak geçen yıllar, Kâbe-i Muzzama’nın köşelerini yıpratmış duvarları yıkılma tehlikesi göstermişti.
Mekke Emiri “Şerif'i İdris” Mekkelilerin re'yini alarak durumu İstanbul'a bildirdi. İstanbul hükümeti Kâbe-i Muzzama’nın yenilenmesi için âlimlerden bir komisyon kurup işi müzakere etirdi. -
Netice olarak, Kâbe-i Muzzama’nın tamirine, yıkılma tehlikesi gösteren iki köşesinin demir kuşaklarla kuşatılıp takviye edilmesine karar verildi. Bunun için demir kuşaklar, köşe bendler imal edilip hicaza gönderildi. Böylece mümkün mertebe yıkılacak yerler emniyete alınmış oldu.
Ayrıca yıpranmış olan ahşap örtülerin bir kısmı yeni lendi. Tabandaki mermerler sökülüp tekrar, aslı bozulma dan tesviye edilerek eski yerlerine konuldu.
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın beşinci defa inşâsı kimler tarafından yapıldı?
Cevap: hz. İbrahim ve İsmail (Asm)'ın yaptığı temellerin üzerine, “Cürhümi” kabilesinin ileri gelenlerinden Haris bin Mutad tarafından yapılmıştır. Açıklama: Kâbe-i Muzzama’nın inşâsı bitince, iki kanatlı bir kapı yaptırıp üzerine de kilit taktırdı.
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın altıncı defa inşâsı kimler tarafın dan yapıldı?
Cevap: Amalika taifesi tarafından yapılmıştır. Kussi bin Kilab, Mekke'ye hükmedenlerin ileri gelenlerindendi. Kureyş kabilesini toplayıp, Kâbe-i Muzzama’nın etrafına yerleştirdi. Kureyş Kabilesine mensup olanlar, Kâ'be etrafında iskan olup orada yaşamaya başladılar.
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın yedinci defa inşâsı kimler tarafından yapılmıştır?
Cevap: Kussi bin Kilab Kureyş taifesiyle bu zamana kadar yapılanların en iyisini yapmıştır. Açıklama: Kussi bin Kilab Kâbe-i Muzzama’yı öyle yaptı ki, o zamana kadar öyle bina yapılmamış, benzeri de yoktu.
Cevap: Resul-ü Ekrem'in (Asm) bulunduğu Kureyş kabilesi tarafından yapılmıştır.
Soru: Kâbe-i Muzzama in dokuzuncu defa inşâsı kimler tarafından yapılmıştır?
Cevap: Hicretin 6'üncü yılında sahabelerden Abdul lah bin Zübeyr'in başkanlığında sahabeler tarafından, hz. İbrahim'in ölçüleri üzerine temelinden itibaren yeniden inşa edildiği Rd. aleyhim ecmeıyn)
Cevap: Haccac-ı Zâlim tarafından hicretin 74'ncü yılında tamir edilmiştir.
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın on birinci inşâsı kimler tarafın dan yapılmıştır?
Cevap: Osman'lı Padişahlarından Sultan 1. Ahmet'in devrinde, Miladi 1603-1617-Hicri 1020 tarihleri arasında, Sultan 1. Ahmet'in emriyle gereken tamirat yapılmıştır.
Bu arada Kanuni zamanında, kâbe örtüsünın üzerine yağan yağmurların tavandan sızarak duvarlara zarar vermemesi için konulan gümüş oluk yerine, altın oluk konuldu. Osmanlı döneminde yapılan ilk tamirat, Sultan 1. Ahmed devrinde Milâdi 1603-1617-Hicri 1020 tarihleri arasında, bitirilmiş oldu.
Vesile olan, manen ve maddeten emeği geçenlerden Allah-u Teâlâ razı olsun.
Esrafin vekili olarak Kâbe-i Muzzama’nın tamiri igin g6nderilen Mehmet Efendi marifetiyle, Beyt-i Serif'in kisa zamanda aslini muhafaza ederek yeniden inşa edildiği karar verildi.
Mehmet Efendi ilk önce Kâbe-i Muzzama’nın etrafini tahtalarla cevirerek perde altina aldi. Kâbe-i Muzzama’nın duvarlari , kabe kapısı temellerine kadar yikildi. Cikarilan taslar bir tarafa istif edildi. Temeller agilarak duvarlar eski temeller tizerine eski taslariyla inga edildi.
Hacer-til Esved’in kirilan kismt bakir zirhla tamir edilip gümüşle kaplandi. Duvarlar bitti. Üstü ahşapla örtüldü. Kapısı takıldı, örtüsü giydirildi.
Böylece Kâbe-i Muzzama’nın son insasi, Dördüncü Murat zamaninda H.1040, M.1629 tarihinde bitirilmis oldu.
Hizmeti gecenlerden Allah-u Teala ebediyyen razi olsun. Genig bilgi icin, Bh.Tecridi Sarih.C.6-S.43-49 ve Tarihul Haremeyn. $.129.a bakiniz.
Aziz musliman: Beyt-i Serif, o günden bu güne kadar yaklasik 370 senedir, ara sira küçük tamirler görmüs ise de, su anda göründüğü gibi asli muhafaza edilmistir.
Kâbe en son ne zaman tamir edildi, Kâbe kaç kere yıkılmış, Kâbe-i Muzzama’nın En Son Tamirati
Soru: Kâbe-i Muzzama’nın son tamirat: kimler tarafindan ve nasil yapilmistir? Kâbeyi kim yaptı
Cevap: Alimlerin musadesi, Kral Fahd’in emriyle Suud Hiktimeti tarafindan yapimistir.
Agikiama: Yakin tarihimizde Miladi 1996 Hicri 1417 yili iginde baslayip Ramazana kadar bitirilen tamiridir. Bu tamir Kasim ayinda tc aylardan Receb-i Serif ve Saban-1 Serif’e isabet ediyordu. O gtinlerde biz de UMREye gelmistik. Hatim “Hicr-i Ismail” dahil olmak Uzere Kâbe-i Muzzama’nın her tarafi sunta ile gerilmis, Hacer-ül Esved köşesinden baska hiç bir yeri gorulmüyordu.
Tamirat isi sunta perdenin içinde gece gunduz durmadan vardiye usuli devam ediyordu. Tavaf, sunta ile cevrilen perdenin disindan yapiliyordu. Hacer-tl Esved’ in bulundugu köse tahminen birer bucuk metre Rukn-i Yemani ve Rukn-G Sami cihetine sunta ile kapatilmamisdi. Tavaf edenler rahatlikla Hacer-Ul Esved’i gorerek istilam –selamlama yapabiliyordu.
© 2024 Her hakkı saklıdır. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. 
